عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی

در سناریوی طراحی‌شده از سوی نظام سلطه، حلقه‌ی فشار، به دلیل عینیت‌یافتگی، بیش از این نیاز به توضیح ندارد. لیکن حلقه‌ی بی‌ثبات‌سازی اجتماعی، سیاسی و امنیتی از طریق عملیات مخفی می‌بایست به درستی تبیین و تحلیل گردد؛ چرا که نقطه‌ی کانونی عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی دقیقاً انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در خردادماه 1392 را نشانه گرفته است.

در این میان، نگاهی گذرا و مختصر به پیشینه‌ی عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی علیه جمهوری اسلامی ایران کمک شایانی به تبیین و تحلیل اقدامات طراحی‌شده‌ی سلطه‌گران در انتخابات 1392 می‌نماید.

صرف نظر از کودتای 28 مرداد و حوادث پس از آن، پیشینه‌ی عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی ایران توسط آمریکا به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و روزهای آخر رژیم منحوس و وابسته‌ی پهلوی بازمی‌گردد که «ژنرال هایزر» با قصد طراحی و اجرای کودتا وارد تهران شد و البته به دلیل سقوط رژیم شاهنشاهی، این اقدام وی عقیم ماند. پس از آن، طراحی کودتاهای متعدد، غائله‌آفرینی و تلاش برای تجزیه‌ی ایران (گنبد و ترکمن‌صحرا، کردستان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و...)، حمایت از اقدامات تروریستی گروهک‌های ضدانقلاب، به‌ ویژه منافقین و... تنها بخشی از پیشینه‌ی عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی ایران توسط آمریکا و هم‌پیمانان آن به شمار می‌رود.

در این میان، فتنه‌ی 88، به دلیل پیچیدگی و مخاطراتی که برای کشور ایجاد کرد، از اهمیت بیشتری برخوردار بود. بنا بر استناد به منابع غربی، مقامات کاخ سفید از سال 1386، یعنی دو سال قبل از انتخابات ریاست جمهوری دهم در سال 1388، با طراحی عملیات مخفی سعی نمودند با بی‌ثبات‌سازی محیط داخلی ایران، به ساختارشکنی مبادرت ورزند.

در این رابطه، روزنامه‌ی دیلی‌تلگراف چاپ لندن، در ماه می 2007 (اوایل سال 1386)، به نقل از «جان بولتون»، سفیر اسبق آمریکا در سازمان ملل متحد، اذعان کرد: «جان بولتون فاش کرد که حمله‌ی آمریکا به ایران گزینه‌ی آخری است که پس از شکست تحریم‌های اقتصادی و تلاش برای ایجاد یک انقلاب [مخملین] در ایران وجود دارد.»

همچنین نشریه‌ی کانترپانچ در ماه می 2008 (اوایل سال 1387) اعلام کرد: «بوش سند مخفی را امضا کرده است که به مأمورین آمریکایی اجازه‌ی یک حرکت تهاجمی و مخفی علیه رژیم ایران را می‌داد؛ به طوری که با مقایسه‌ی محتوای این دستور با موارد مشابه، چنین حرکتی در حوزه‌ی خود بی‌سابقه محسوب می‌شود.»

در همین رابطه «سیمور هرش»، نویسنده‌ی بسیار معروف آمریکایی، در ژوئن 2008 (تابستان 1387) طی مقاله‌ای در نشریه‌ی نیویورکر نوشت: «سال گذشته [2007] کنگره‌ی آمریکا با درخواست بوش برای حمایت مالی از یک عملیات مخفی علیه ایران موافقت کرد. این عملیات، که به عنوان یک حکم ریاست جمهوری امضا شده است، برای بی‌ثبات‌سازی رهبری ایران طراحی شده است. تلاش برای تضعیف دولت ایران از طریق کار بر روی گروه‌های مخالف و ارائه‌ی پول به آن‌ها به منظور تغییر رژیم در ایران از جمله اقدامات تصویب‌شده در دستور بوش بود.»

عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی در انتخابات 1392

عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی جمهوری اسلامی ایران، قبل، حین و بعد از انتخابات شامل هم‌افزایی سه گزاره‌ی زیر است:
1. تلاش برای ایجاد اعتراض و آشوب اجتماعی
2. احیا و بازتولید جنبش سیاسی
3. اجرای اقدامات مهندسی‌شده‌ی ضدامنیتی

اجرای عملیات سه‌گانه‌ی فوق با انگاره‌ی تأثیرگذاری فشارهای اقتصادی به نارضایتی و رویگردانی اجتماعی و سپس احیای جنبش سیاسی در دستور کار عناصر ضدانقلاب وابسته به سرویس‌های اطلاعاتی قرار گرفته است. در این میان، اجرای اقدامات مهندسی‌شده‌ی ضدامنیتی به مثابه‌ی حلقه‌ی کاتالیزور (تسریع‌کننده) نقاط داغ و هیجان‌زایی را به‌ وجود خواهد آورد که از یک سو می‌بایست درهم‌آمیختگی امواج اعتراضات اجتماعی و سیاسی را کلید بزند و از سوی دیگر، می‌بایست تمرکز ایران را به هم بریزد.
بر این اساس، «برژینسکی»، مشاور امنیت ملی کارتر، اخیراً با ارائه‌ی طرح چهارگانه‌ای برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران، بر عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی ایران تأکید کرده است.

با نزدیک شدن به انتخابات خردادماه 1392، غربی‌ها تدریجاً اهداف و برنامه‌ریزی خود را برای بی‌ثبات‌سازی محیط داخلی ایران آشکار می‌سازند و در این رابطه، «برنارد کوشنر»، وزیر خارجه‌ی سابق فرانسه، در مصاحبه با شبکه‌ی العربیه (در دی‌ماه 1391) صراحتاً اظهار می‌دارد: «امیدوارم انتخابات ریاست جمهوری سال آینده‌ی ایران، زمینه‌ساز سرنگونی نظام ایران شود.»

همچنین روزنامه‌ی صهیونیستی معاریو به نقل از «دنی آیالون»، معاون وزارت خارجه‌ی رژیم صهیونیستی، نوشت: «انتخابات آینده‌ی ایران سلسله‌ای از ناآرامی‌ها و اغتشاشات را به دنبال خواهد داشت که از سال 88 گسترده‌تر خواهد بود.»

در همین چارچوب، اتصال حلقه‌ی ضدانقلاب به عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی محیط داخلی ایران نیز با مواضع اخیر یکی از سرکردگان گروهک تروریستی منافقین وضوح بیشتری می‌یابد. به تازگی «مریم غجر عضدانلو» (مریم رجوی)، با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری در ایران، اعلام کرده است: «سال 2013 زمان زدن ضربه‌ی نهایی به ایران است، زیرا وضعیت ایران ملتهب است.»

تلاش برای ایجاد اعتراض و آشوب‌های اجتماعی[1]

مهندسی اعتراضات اجتماعی از طریق اعمال فشارهای اقتصادی، بخشی از عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی ایران است که چندی قبل روزنامه‌ی آمریکایی واشنگتن‌پست، به نقل از یک مقام رسمی ارشد آمریکا، آن را افشا نمود و نوشت: «هدف این تحریم‌ها ایجاد نفرت و نارضایتی در خیابان‌های ایران است.»

در این ارتباط «شرمن»، نماینده‌ی دمکرات کنگره‌ی آمریکا، در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی (14 مرداد 1391) با صراحت اعلام می‌دارد: «ما مایل به سقوط رژیم ایران به شکل سقوط شاه با حضور میلیونی مردم در خیابان‌های تهران هستیم و این سناریویی است که تحریم‌ها قصد به وجود آوردنش را دارد.»

پیش از این نیز «ری‌تکیه»، یکی از اعضای شورای روابط خارجی آمریکا، در نشست مؤسسه‌ی بروکینگز اظهار داشت: «موج ناآرامی‌ها در منطقه می‌تواند نشئت‌گرفته از ایران باشد، اما باید تمام تلاش خود را به کار گیریم تا چنین ناآرامی‌هایی در ایران نیز رخنه کند... جامعه‌ی مدنی ایران از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که می‌توان روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کرد؛ از جمله سندیکاهای کارگری، انجمن‌های جوانان، روحانیون مخالف، معترضان لیبرال و دانشگاهیان که همه‌ی این‌ها ظرفیت مناسبی برای ایجاد ناآرامی دارند.»

در طراحی جدید «عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی» علیه جمهوری اسلامی ایران دو نکته‌ی مهم و اساسی قابل تأمل است؛ یکی تغییر الگوی اعتراضات در نقطه‌ی عزیمت و دیگری تلاش برای اتصال اعتراضات در پیرامون و مرکز به یکدیگر. در واقع دو موضوع مذکور مؤید تلاش سلطه‌گران برای برطرف ساختن نقاط ضعف عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی در فتنه‌ی 88 است.

در این راستا، بی‌بی‌سی فارسی به نقل از «حسین باستانی» (9 مرداد 1391) اعلام نمود: «افزایش فشارهای اقتصادی باعث تغییر در الگوی حرکت‌های اعتراضی در ایران می‌شود. ممکن است به جای معترضان سیاسی بعد از انتخابات، که از قشر متوسط بودند، معترضان اقتصادی از طبقات پایین به میدان بیایند.»

احیا و بازتولید جنبش سیاسی

بخش دوم عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی علیه جمهوری اسلامی ایران به سرمایه‌گذاری برای احیا و بازتولید ظرفیت جنبش سیاسی اختصاص دارد. ویروس‌زدایی از فضای سیاسی و عمومی کشور، پس از فتنه‌ی 88، ظرفیت ایجاد جنبش سیاسی علیه نظام را به حداقل رساند. بر این اساس، به کما رفتن ظرفیت جنبش سیاسی علیه نظام یکی از دشواری‌های قدرت‌های سلطه‌گر برای دور جدید بی‌ثبات‌سازی محیط داخلی ایران است. در این میان، اگرچه تلاش می‌کنند با تغییر الگوی اعتراضات در نقطه‌ی عزیمت (از فاز سیاسی به فاز اجتماعی) بخشی از مشکل پیش روی خود را مرتفع سازند، اما پرواضح است که احیا و بازتولید جنبش سیاسی نیازمند محرک‌هایی است تا این ظرفیت را از حالت کما خارج کند و آن را آماده‌ی نقش‌آفرینی در فتنه‌ی آینده نماید.

بنابراین وارد ساختن محرک‌هایی به فضای سیاسی و عمومی کشور در چارچوب تلاش برای احیا و بازتولید ظرفیت جنبش سیاسی ارزیابی می‌گردد. این مهم در محورهای زیر قابل بررسی و تحلیل است:

1. طرح کلیدواژه‌ی «انتخابات آزاد»

«انتخابات آزاد» یکی از کلیدواژه‌هایی است که در یک فاصله‌ی زمانی کوتاه به یک‌باره در فضای سیاسی و عمومی کشور منتشر و منعکس شد. کلیدواژه‌ی مذکور در واقع وارد ساختن یکی از محرک‌های اثربخش برای احیا و بازتولید جنبش سیاسی علیه نظام در آستانه‌ی انتخابات خردادماه 1392 است. کلیدواژه‌ی انتخابات آزاد اولین بار توسط مقامات و رسانه‌های غربی مطرح شد و سپس توسط عناصر ضدانقلاب بازنشر یافت و از آن پس توسط فتنه‌گران در فضای سیاسی کشور عمومیت یافت.

2. تشکیک در سلامت انتخابات

آحاد جامعه انتخاب را حق خود می‌دانند. از این رو، تشکیک در سلامت انتخابات به نوعی تزریق احساس محرومیت به افراد جامعه محسوب می‌گردد. بدیهی است در چنین شرایطی، پاسخ افراد به این محرک بعضاً در قالب دل‌سردی و عدم مشارکت در انتخابات و یا نارضایتی و اعتراض به روند و نتایج انتخابات تبلور می‌یابد. بر این اساس، زیر سؤال بردن روند انتخابات و ایجاد تشکیکی در سلامت آن، از طریق کاربرد کلیدواژه‌هایی همچون انتخابات مهندسی‌شده، ناظر بر تزریق محرک دیگری برای احیا و بازتولید ظرفیت جنبش سیاسی است.
3. سیاه نمایی و بحران‌نمایی

سیاه‌نمایی و بحران نمایی از وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... در کشور هدف، بخشی از سناریوی پیچیده‌ی جنگ روانی علیه حاکمیت کشور هدف (آماج) است. این اقدام از یک سو نیروهای مخالف سیاسی (اپوزیسیون) را در شرایط فعال قرار می‌دهد و از سوی دیگر، منجر به اقبال عمومی به آنان می‌گردد. دو روند مذکور در هم‌افزایی با یکدیگر منجر به شکل‌گیری یا بازتولید جنبش سیاسی علیه یک حاکمیت می‌شود.

4. مطالبه‌گری نسبت به حاکمیت

پوشش دادن به نقاط ضعف نیروهای مخالف سیاسی و قرار دادن آنان در شرایط پیشرو (آوانگارد) نسبت به حاکمیت کشور آماج، بخشی از عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی است. این مهم از طریق مطالبه‌گری نیروهای مخالف نسبت به نظام حاکم محقق می‌گردد.

از سوی دیگر، این امر طرح مطالبات و زمینه‌های شکل‌گیری رفتار جمعی و ایجاد مطالبه‌ی عمومی را به وجود می‌آورد و جنبش سیاسی را در مسیر احیا و بازتولید قرار می‌دهد.

5. اعتراض به احراز صلاحیت‌ها

6. اعتراض به نتایج انتخابات

با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات، رفتار اجتماعی هیجانی‌تر می‌شود و قطب‌بندی‌های دو یا چندگانه در جامعه شکل می‌گیرد. در این میان، نحوه و نتایج احراز صلاحیت‌ها و همچنین اعلام نتیجه‌ی انتخابات، محرک‌های متعددی مانند «انتخابات غیررقابتی»، «تخلف و تقلب» و... را تولید می‌کنند که هر کدام از آن‌ها برای احیا یا بازتولید جنبش سیاسی مؤثر خواهد بود. در این ارتباط، محرک‌های ایجاد جنبش اعتراضی در مدل انقلاب‌های رنگین و مخملین (یوگسلاوی و چکسلواکی سابق، گرجستان، اوکراین، قرقیزستان و فتنه‌ی 88) شاهد مثال بسیار گویا و قابل تأملی است.

اجرای اقدامات مهندسی‌شده‌ی ضدامنیتی

سومین بخش از عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی (فتنه‌ی بزرگ‌تر) در انتخابات 92 اجرای اقدامات مهندسی‌شده‌ی ضدامنیتی است. قرائن و شواهد موجود و همچنین توجه به پیشینه‌ی اقدامات ضدامنیتی در سه دهه‌ی گذشته، وقوع گزاره‌های زیر را محتمل نشان می‌دهد.

1. وقوع خراب‌کاری‌های مهندسی‌شده
2. انجام ترور و قتل‌های فتنه‌گون
3. بهره‌گیری از گسل‌های قومی‌ـ‌فرقه‌ای برای بی‌ثبات ساختن برخی مناطق کشور
4. تلاش برای بی‌ثبات‌سازی رهبری
5. اقدامات سایبری

این بخش از سناریو، که فوق‌العاده پیچیده و خطرناک خواهد بود، هیجان و التهاب بسیار کاذبی را به فضای اجتماعی و سیاسی کشور تزریق می‌نماید که می‌تواند تبعات زیر را به دنبال داشته باشد:

· ایجاد بی‌تعادلی روانی در افکار عمومی و قطب‌بندی نمودن جامعه

· امکان جابه‌جایی افکار عمومی و عملیاتی ساختن عملیات فریب در جامعه

· شتاب بخشیدن به روند تکوین اعتراض و آشوب اجتماعی و احیای جنبش سیاسی

· ایجاد هم‌افزایی بین بخش اجتماعی و سیاسی بی‌ثبات‌سازی

· بر هم زدن تمرکز مسئولین و دستگاه‌های سیاسی و امنیتی کشور

· ایجاد شرایط دست‌ برتر برای جریان‌های سیاسی مخالف و معاند
در این ارتباط، مداقه و بررسی پیشینه‌ی اقدامات مهندسی‌شده‌ی ضدامنیتی، به درک و فهم این بخش از عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی کمک شایانی خواهد نمود.

یکی از گویا‌ترین شاهد‌های مثال برای خراب‌کاری مهندسی‌شده واقعه‌ی کوی دانشگاه در سال 1378 است. این اقدام از یک طرف راهبرد فشار از پایین و چانه‌زنی از بالا را برای تجدید‌نظر‌طلبان هواخواه لیبرالیسم اثر‌بخش می‌ساخت و از طرف دیگر، با ایجاد بی‌تعادلی روانی در جامعه و جابه‌جایی افکار عمومی، روند تکوین اعتراض و آشوب سیاسی و اجتماعی را به جلو پرتاب می‌نمود. طراحان این اقدام مهندسی‌شده‌ی ضد‌امنیتی در ادامه تلاش نمودند با قداست‌شکنی علیه ارزش‌های الهی نظام، آشوب سیاسی‌ـ‌اجتماعی را به سمت براندازی سوق دهند.

در خصوص پیشینه‌ی ترور‌ها و قتل‌های فتنه‌گون نیز می‌توان به وقوع قتل‌های زنجیره‌ای و ترور «سعید حجاریان» اشاره نمود. متهم نمودن سران و بخش‌هایی از نظام به ارتکاب ترور و قتل‌ها، ایجاد برانگیختگی و شرایط دست ‌برتر برای تجدید‌نظر‌طلبان هواخواه لیبرالیسم در برابر نظام و وادار نمودن آنان به عبور از چارچوب‌ها و ساختار نظام، بخشی از اهداف تعبیه‌شده در وقوع ترور و قتل‌های فتنه‌گون در سال 1377 بود.

ضمن آنکه طراحان اقدامات ضد‌امنیتی مذکور، ایجاد بی‌تعادلی روانی در افکار عمومی و قطب‌بندی نمودن جامعه به اصلاح‌طلب‌ ـ‌ خشونت‌طلب را به انتظار نشسته بودند.

در سال‌های پایانی دهه‌ی هفتاد و اوایل دهه‌ی هشتاد، هم‌زمان با اجرایی نمودن اقدامات ضد‌امنیتی مذکور، بهره‌گیری از گسل‌های قومی‌ـ‌فرقه‌ای نیز در دستور کار طراحان عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی قرار گرفت که چالش‌های امنیتی را در برخی مناطق به ‌وجود آورد.

در بررسی پیشینه‌ی تلاش‌های بی‌ثبات‌سازی رهبری، می‌توان به پروژه‌های موسوم به «نوارسازان» در اواخر دهه‌ی هفتاد اشاره داشت. تجدید‌نظر‌طلبان هواخواه لیبرالیسم، در طی آن سال‌ها، با عملیاتی نمودن سناریو‌های تخریبی دروغین، که به «پروژه‌ی نوارسازان» معروف شد، از یک‌ سو تلاش نمودند خط‌کشی و قطب‌بندی اصلاح‌طلب‌ـ‌خشونت‌طلب را در جامعه پیاده‌سازی نمایند و از سوی دیگر، نسبت‌های ناروایی را به جایگاه الهی ولایت فقیه و رهبر معظم انقلاب اسلامی وارد سازند.

جدا از پروژه‌های نوارسازان، عناصر ضد‌انقلاب و تجدید‌نظر‌طلب در ماجرای قتل‌های زنجیره‌ای و واقعه‌ی کوی دانشگاه نیز سعی کردند این دو موضوع را به رهبری نسبت دهند؛ تا جایی که امام خامنه‌ای (مد ‌ظله العالی) برای دفاع از جایگاه الهی ولایت فقیه و تنویر افکار عمومی از نماز جمعه استعانت گرفتند.

در حوادث فتنه‌ی 88 نیز شاهد بخش دیگری از اقدامات سلطه‌گران، گروه‌های ضد‌انقلاب و فتنه‌گران برای بی‌ثبات‌سازی رهبری بودیم که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به جعل سند برای مهندسی انتخابات از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی اشاره کرد.

بنابراین با توجه به توضیحات پیش‌گفته، می‌توان عملیات مخفی و بی‌ثبات‌سازی نظام سلطه برای انتخابات 1392 را در نمودار زیر ترسیم نمود: